Kaba se zove još i Bejtullah, i El-Bejtul-haram, a njeno dvorište Mesdžidul-haram/Haremi šerif u kojem su Mekami-Ibrahim, El-hatim, Zemzem, i u neposrednoj blizini Saffa i Merva. Hadžerul-esved, to je crni kamen u Kabi koji je znak od kojeg se počinje tavaf. Mikat je granica izvan Meke koja se ne smije preći bez ihrama sa nijetom umre ili hadždža. Ovih granica ima 5 i od Mekke su na udaljenosti od 72 do 336 km. Safa i Merva to su dva brežuljka uz Haremi-šerif međusobno udaljeni 577 metara između kojih se hadžije žurno kreću 7 puta. Ovo žurno kretanje zove se sajj i ono je vadžib. Arefat je dolina u kojoj je stroga obaveza - farz boraviti na "Dan Arefata" uoči Bajrama. Mina je između Mekke i Arefata gdje se na džemretima kamenuje šejtan i ovaj čin je vadžib. Muzdelifa: tu se po povratku sa Arefata boravi i prenoći (vadžib) i prikupljaju kamenčići:49 k. Tavaf je obilaženje oko Kabe 7 puta. Hadžije obavljaju tri vrste tavafa: po dolasku u Mekku tavaf kudum; na Bajram tavaf /zijare/ifad/ je farz; i na rastanku sa Mekkom tavaf/sadr/veda/ je vadžib.Tavaf se obavlja kruženjem oko Kabe s pokrivenim lijevim ramenom prema Kabi. Svaki krug počinje od Hažerul-esveda riječima:"Bismillahi, Allahu ekber! /3X/, Allahu ekber ve lillahil hamd!" Prilikom tavafa (od jemenskog ćoška) uči se dova:"Allahumme rabbena atina fid-dunja haseneten ve fil-ahireti haseneten ve kina azaben-nar, ve edhilnel džennete meal ebrar. Ja Azizu, ja Gaffaru, ja Rabbel-alemin!"-"Gospodaru naš, daj nam na ovome i na budućem svijetu dobro, sačuvaj nas od džehennemske vatre i uvedi nas u džennetske vrtove među čestite robove Svoje, o Silni, o Ti Koji praštaš, o Stvoritelju svih svjetova!" Ihram je farz a to je: nijet učiniti za hadždž (ili za umru) riječima:"Allahumme inni uridul-hadždže fe-jessirhu li ve tekabbelhu minni!"-""Allahu, ja hoću da učinim hadždž, pa mi ga olakšaj i primi ga od mene!" prethodno se okupati i klanjati dva rekata namaza, ogrnuti se u ihrame - dva čaršafa, obuven u otvorenim sandalama, i pridržavanje zabrana u toku ihrama. Telbijja, to je izgovarati: "Lebbejke-l-lahumme lebejk. Lebbejke, la šerike leke lebbejk. Innel-hamde, ven-nimete vel mulke lek. La šerike leke!" - "Odazivam Ti se Gospodaru, odazivam. Odazivam Ti se, Ti nemaš nikakvog druga. Odazivam Ti se. Tebi pripada svaka hvala, blagodati i vlast i Ti nemaš druga!" Farzovi hadždža - naročito stroge obaveze: 1. IHRAM; 2. BORAVAK NA AREFATU; i 3. TAVAFUZ-ZIJARE/IFADE - Tavaf u dane Bajrama. Vadžibi hadždža - stroge obaveze: 1. BORAVAK NA MUZDELIFI; 2. SAJJ IZMEĐU SAFFE I MERVE; 3. BACANJE KAMENČIĆA NA DŽEMRETIMA NA MINI; 4. TAVAFUS-SADR/VEDA - Oproštajni tavaf na polasku iz Mekke; 5. BRIJANJE - ŠIŠANJE GLAVE po završetku obreda hadždža. M E D I N A Sunnet je posjetiti i Poslanikovu a.s. Džamiju - Medinski harem u kojem jedan namaz vrijedi hiljadu namaza. Dobro bi bilo obaviti ih 40. Osim ove posjetit će i Mesdžidul-Kuba na domak Medine. Unutar Posl.Džamije prostor je Revde prvotna Džamija, prostor od njegovog a.s. mezara do njegovog mimbera. Tu su i mezari: Poslanika a.s. kojem uz salevat uručujemo i selame, te mezari Ebu-Bekra r.a., i Omera r.a., mezarje Beká, i mezarje šehida Uhuda (h.Hamza). HADDŽDŽ TEMETU: Kod ove vrste obavljanja hadždža najprije se obavi U M R A * Prema Kabi krenuti desnom nogom i oborenog pogleda, stati i pogledati prviput u Kabu i učiti: Allahu ekber! La ilahe illellah, Muhammedun resulullah! (3 X), uputiti dovu i izraziti svoje želje Allahu. * Okupani, ili pod abdestom, namirisani, odjeveni u ihrame, klanjamo dva rekata namaza (u Haremu i okolini namaz vrijedi 100 hiljada namaza!) i zanijetimo umru: "Lebbejke umreten mutemettian biha ilel-hadždž" i "Allahumme inni uridul umrete fe jessirha li ve tekabbelha minni", te počinjemo sa tavafom - kruženjem oko Kabe (7X). Početna tačka je Hadžerul-esved koji dodirnemo ili poljubimo dlanove i upravimo prema njemu učeći: Bismillahi, Allahu ekber!(3X),Ve lillahil hamd! * Po završetku tavafa klanjamo dva rekata učeći na prvom rekatu Kjafirun, a na drugom rekatu Ehad. Prije pijenja Zem-zema zatražimo od Allaha da nam on bude duševni ili tjelesni lijek i odmorimo. * Zatim činimo Saj između dva brežuljka Saffe i Merve (7X). Počinjemo od Saffe. Okrenuti prema Kabi učimo: "La ilahe ille-llahu vahdehu la šerike leh. Lehul mulku, ve lehul hamdu ve huve ala kulli šejin kadir. La ilahe illellahu vahdehu endžeze vahdehu, ve nesare abdehu, ve hezemel-ahzabe vahdehu" (3X); a potom počinjemo sa ubrzanim hodom prema Mervi na kojoj istu dovu učinimo (3X). * Nakon saja muški šišaju kosu /žene malo skraćuju/ i oslobađaju se ihrama kao znak završene umre. H A D Ž D Ž * 08. zul-hidždže: Oblače se ihrami sa postupkom istim kao i kod umre. Ihram se sastoji od dva komada platna i papuča/otvorenih sandala. Potom se nijjeti hadždž: "Allahumme inni uridul hadždže fe jessirhu li ve tekabbelhu minni." licu u ihramu - muhrimu zabranjeno je: spolno općiti, ljubiti i s požudom gledati kao niti spominjati ženitbu-udadbu, niti je ugovarati, sramano govoriti, psovati, svađati se i prepirati, ogovarati, krasti, niti uzimati tuđe, izazivati tuču i tući se, loviti i ubijati čak ni insekte, niti bilje sjeći i čupati. Muhrim nesmije svoje tijelo i ihrame namirisavati, rezati nokte, šišati niti farbati kosu niti odstranjivati dlake i brijati se, ne smije glavu pokrivati ni stavljati nikakvu dodatnu odjeću, niti obuću. Ženi je zabranjeno oblačenje rukavica i prekrivanje lica. * Biti na Mini je sunnet. Skraćeno se obave: podne, ikindija, akšam i jacija, prenoći i obavi sabbah. * 09. zul-hidždže: Po izlasku sunca kreće se na Arefat na kojem se boravi do zalaska sunca. Uči se Kur'an,telbija, tekbir, tehlil, te čine dove u pravcu Kible. U podnevskom vremenu imam će održati hutbu a potom će spojeno i skraćeno sa jednim ezanom i dva ikameta obaviti podne i ikindiju namaz. Arefat se napušta tek po zalasku sunca i kreće se prema Muzdelifi. * Na Muzdelifu se stiže u vrijeme jacije. Po dolasku, spojeno i skraćeno obavljaju se akšam i jacija, učine dove kod brda Mešaril-haram, uči telbija, tekbir, tehlil, tesbih, prenoći, klanja sabbah, sakupi 49 kamenčića koji su veličine lješnika i kreće prema Mini. * 10. zul-hidždže: Po dolasku na Minu uče se tekbiri i kamenuje se Šejtan na Džemretul-Akabe desnom rukom kamenčić po kamenčić riječima: Bismillahi! Allahu-ekber! /7 kamenčića/. Osim tekbira čine se pokajanja i dove Allahu. Poslije ovoga prestaje učenje telbije i kolju se obavezni kurbani. * Hadžija odlazi do Kabe i čini tavafu-zijare/ifada, i saj. * Potom se brije ili šiša kosu i skida ihrame, i hadžija je oslobođen ihramskih zabrana. * 11. zul-hidždže: Hadžija odlazi na Minu i kamenuje Šejtana na džemretima /na svakom od džemreta po 7 kamenčića/ ovim redom: Džemretus- Sugra /Malo džemre/, potom Džemretul-Vusta /Srednje džemre/, i zatim Džemretul-Akabe /Veliko džemre/. * 12. zul-hidždže: Hadžija na Mini kamenuje šejtana istim redom kao i prethodnog dana. * Tavaful-Veda/Sadr/ je konačan oproštaj sa Kabom neposredno pred napuštanje Mekke. I.A.